Tuy nhiên, mặc dù xuất khẩu thủy sản sụt giảm nhưng hai dòng sản phẩm chủ lực là cá khô và cá đóng hộp lại trở thành điểm sáng, giá trị xuất khẩu tăng so với cùng kỳ năm ngoái. Cụ thể, trong tháng 4, giá trị xuất khẩu cá biển khô các loại tăng 65%, đạt gần 26 triệu USD; 4 tháng đầu năm 2023, mặt hàng này thu về gần 78 triệu USD (tăng 33% so với cùng kỳ năm 2022).

Hai loại cá khô phổ biến nhất ở Việt Nam hiện nay là cá cơm (66%) và cá trevally (14%).

Hiện 5 thị trường tiêu thụ cá khô lớn nhất của Việt Nam gồm: Trung Quốc (56%), Nga (17%), Malaysia (8%), Hong Kong (4%) và Hàn Quốc (3%). Ngoài ra, nhiều thị trường khác cũng tăng NK cá khô từ Việt Nam trong 4 tháng đầu năm nay như Romania (tăng 90%), Australia (tăng 10%), Litva (tăng 61%).

Theo các chuyên gia kinh tế, xu hướng xuất khẩu cá khô Việt Nam, trong môi trường lạm phát, người tiêu dùng đã thay đổi thói quen mua sắm, nhất là trong bối cảnh tiêu dùng bị thắt chặt. Các sản phẩm tươi/sống đang dần bị thay thế bởi đồ khô và đồ hộp.

Rất may, trong giai đoạn khó khăn hiện nay, các DN thủy sản Việt Nam đã nhận ra xu hướng này, linh hoạt điều chỉnh chiến lược quảng bá, tiếp thị và kế hoạch sản xuất kinh doanh, điều chỉnh cơ cấu sản phẩm và thị trường xuất khẩu để thích ứng với xu hướng của thị trường quốc tế trong năm 2023.

Một mặt, các doanh nghiệp đã tích cực tham gia các triển lãm thủy sản quốc tế được tổ chức tại Hoa Kỳ, Tây Ban Nha và Nhật Bản trong những tháng gần đây. Điển hình, Triển lãm thủy sản toàn cầu tổ chức tại Barcelona, ​​Tây Ban Nha vào cuối tháng 4 đã thu hút 38 DN thủy sản Việt Nam tham gia, con số này gấp đôi so với năm 2022. Trong khuôn khổ triển lãm, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) tiếp tục triển khai các hoạt động quảng bá các mặt hàng thủy sản chủ lực của Việt Nam.

Ngoài các sự kiện thương mại, các buổi trình diễn các món ăn được chế biến từ cá tra, tôm, cá ngừ và các mặt hàng khác cũng sẽ được tổ chức vào năm 2023. Mỗi món ăn đều do đầu bếp người Việt sống ở nước ngoài chế biến.

Mặt khác, đây cũng là cơ hội để các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu thủy sản đẩy mạnh chế biến sâu các mặt hàng thủy sản, trong đó có cá biển khô. Được biết, trước đây khi nguồn nguyên liệu dồi dào, các doanh nghiệp chế biến thủy sản thường chọn hình thức xuất khẩu sau khi sơ chế và cấp đông.

Thời gian gần đây, các doanh nghiệp chuyển sang chế biến sâu, hướng đến các thị trường “khó tính” như Nhật Bản, châu Âu, Mỹ. Bên cạnh đó, bên cạnh việc điều chỉnh giá sao cho hấp dẫn, các nhà cung cấp thủy sản hiện nay cũng phải quan tâm đến việc gia tăng dịch vụ sản phẩm để kích cầu. Ví dụ, đối với sản phẩm cá, nhiều nhà phân phối trên thế giới chuyên cung cấp các sản phẩm cá được cắt miếng, tẩm gia vị sẵn, ăn liền hoặc đóng gói sẵn gia vị và hướng dẫn chế biến.

Khi sản phẩm được chế biến theo thị hiếu, sở thích của người tiêu dùng thì không chỉ người tiêu dùng nước nhập khẩu được hưởng lợi mà các nhà chế biến, xuất khẩu của Việt Nam cũng thu được nhiều lợi nhuận hơn. Bởi theo tính toán, nếu chế biến thô, đông lạnh xuất khẩu giá vốn một đồng chỉ bán được 1,5 – 2 đồng thì chế biến sâu bán được 5 – 7 đồng. Bên cạnh đó, sự phát triển của ngành chế biến sâu cũng là tiền đề để các doanh nghiệp thủy sản Việt Nam có cơ hội tham gia sâu vào chuỗi giá trị thủy sản thế giới. (qua)