Tại châu Á, nhiều quốc gia đã trải qua đợt nắng nóng bất thường đầu tiên trong năm nay. Giữa tháng 4, nhiệt độ nhiều nơi ở Ấn Độ vượt quá 44 độ C và ít nhất 11 người gần thành phố Mumbai được cho là đã chết vì say nắng.

Tại Bangladesh, thủ đô Dhaka cũng trải qua ngày nóng nhất trong gần 60 năm qua. Tỉnh Tak của Thái Lan từng đạt mức cao kỷ lục 45,4 độ C, trong khi tỉnh Xayaburi của Lào cũng ghi nhận nhiệt độ 42,9 độ C, nhiệt độ cao nhất từng được ghi nhận bởi nhiệt kế tại nước này.

Điều đáng chú ý là các hiện tượng thời tiết cực đoan mà Ấn Độ và Bangladesh vừa trải qua trước đây thường trăm năm mới xảy ra một lần, nhưng do tác động của biến đổi khí hậu, tần suất này đã rút ngắn xuống còn 5 năm một lần. Theo nghiên cứu, đối với Lào và Thái Lan, nếu nhiệt độ toàn cầu tăng thêm 2 độ C (kịch bản sẽ xảy ra trong 30 năm tới nếu không giảm nhanh lượng khí nhà kính), các hiện tượng thời tiết cực đoan sẽ lặp lại sau mỗi 20 năm. thay vì hiện nay hai thế kỷ một lần.

Trong khi đó, tại Malaysia, có tổng cộng 15 người nhập viện do thân nhiệt cao và một người tử vong. Chính phủ Malaysia tuyên bố đã chuẩn bị sẵn sàng cho mọi tình huống xấu nhất và vẫn đang theo dõi chặt chẽ tình hình thời tiết cực đoan.

Nhiệt độ cao cũng bao trùm nhiều thành phố ở Trung Quốc. Đầu tuần này, nhiều thành phố phía bắc, trong đó có Bắc Kinh, đón đợt nắng nóng đầu tiên kể từ đầu năm, một số khu vực phải ban hành cảnh báo màu cam về nhiệt độ cao.

Dữ liệu cho thấy nhiệt độ ở hầu hết các vùng của Trung Quốc vào giữa tháng 4 cao hơn mức trung bình lịch sử trong cùng thời kỳ. Trong số đó, nhiệt độ ở những khu vực nổi tiếng có khí hậu ôn hòa như Vân Nam thậm chí còn chạm mốc 40 độ.

Để chủ động ứng phó, chính phủ Malaysia đã đưa ra nhiều biện pháp tức thời nhằm giảm tác động của nhiệt độ tăng cao liên tục như “tạo mây”, lắp đặt giàn khoan để hỗ trợ các khu vực khan hiếm nước, tạm dừng các hoạt động ngoài trời trong trường học, cung cấp nước uống miễn phí trong nhà thờ, v.v.

Các chuyên gia cho rằng biến đổi khí hậu dẫn đến trái đất nóng lên là nguyên nhân gây ra các hiện tượng thời tiết cực đoan gần đây.

Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) mới đây cảnh báo hiện tượng El Niño có khả năng quay trở lại trong những tháng tới, khiến nhiệt độ toàn cầu tăng kỷ lục mới. Theo một nghiên cứu của Liên Hợp Quốc, biến đổi khí hậu khiến các đợt nắng nóng kỷ lục có khả năng xảy ra cao hơn ít nhất 29 lần, với những hậu quả nghiêm trọng như vừa xảy ra ở Bangladesh, Ấn Độ, Lào và Thái Lan.

El Niño có 60% khả năng xảy ra vào cuối tháng 7 và 80% khả năng xảy ra vào cuối tháng 9. Hiện tượng này sẽ dẫn đến những thay đổi về hiện tượng thời tiết và khí hậu trên toàn thế giới. Không thể ước tính El Nino sẽ mạnh đến mức nào hoặc kéo dài bao lâu. Trong năm 2018-2019, El Niño khá yếu, nhưng trước đó, 2014-2016 là một trong những El Niño mạnh nhất từng được ghi nhận.

Nếu không hạn chế phát thải khí nhà kính, nhiệt độ toàn cầu sẽ tiếp tục tăng và các hiện tượng thời tiết cực đoan sẽ diễn ra thường xuyên và nghiêm trọng hơn. Biến đổi khí hậu đang làm gia tăng đáng kể tần suất và cường độ của các đợt nắng nóng, và các kế hoạch hành động để đảo ngược xu hướng này đang tiến triển chậm trên toàn cầu. Các nhà khoa học khuyến cáo cần ưu tiên các phương án chủ động đối phó với nắng nóng bất thường, đồng thời đẩy mạnh hành động ngăn chặn các yếu tố gây biến đổi khí hậu. (qua)