Ngoại trưởng Hoa Kỳ Anthony Blinken đã đưa ra một cảnh báo nghiêm khắc về hoạt động định cư của Israel sau khi thăm Trung Đông để kêu gọi giảm leo thang căng thẳng giữa Israel và Palestine. Ông Anthony Blinken bày tỏ lo ngại về các báo cáo về quyết định của Israel hợp pháp hóa 9 khu định cư ở Bờ Tây và đẩy nhanh kế hoạch xây dựng 10.000 ngôi nhà mới.

Nhà ngoại giao Mỹ khẳng định Washington không ủng hộ các biện pháp đơn phương làm gia tăng căng thẳng và làm suy yếu triển vọng về giải pháp hai nhà nước đang được đàm phán.

Giới chuyên gia nhận xét phản ứng lần này của Mỹ rất đáng được quan tâm, không phải thông qua người phát ngôn như thường lệ mà do đích thân ngoại trưởng đưa ra. Trong các cuộc điện đàm riêng rẽ với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas, Ngoại trưởng Blinken nhấn mạnh tính cấp bách mà cả Israel và Palestine phải thực hiện các bước để khôi phục hòa bình trong khu vực.

Đáp lại lời kêu gọi của Tổng thống Palestine về việc Hoa Kỳ can thiệp nhanh chóng và hiệu quả, Ngoại trưởng Blinken cam kết sẽ trao đổi với chính phủ Israel rằng Washington sẽ tiếp tục hành động để ngăn chặn Tel Aviv có hành động đơn phương.

Theo Liên Hợp Quốc, chỉ riêng trong tháng 1, Israel đã phá hủy 132 công trình tại 38 khu dân cư ở Bờ Tây, bao gồm 34 ngôi nhà và 15 công trình được trợ cấp. Con số này thể hiện mức tăng 135% so với cùng kỳ năm 2022. Bày tỏ lo ngại về diễn biến này và việc Israel từ chối cho phép người Palestine xây dựng ở Bờ Tây, chuyên gia nhân quyền của Liên Hợp Quốc kêu gọi cộng đồng quốc tế hành động để chấm dứt việc Israel phá hủy các ngôi nhà do người Palestine xây dựng. Đây có thể coi là một nỗ lực nhằm làm suy yếu quyền tự quyết và đe dọa cuộc sống của người Palestine.

Việc chính phủ Israel thông qua dự án mở rộng các khu định cư của người Do Thái tại Lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của quốc tế. Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas cáo buộc Israel “vượt qua mọi lằn ranh đỏ”. Người phát ngôn của Phủ Tổng thống Palestine nhấn mạnh quyết định của nội các Israel đã làm tổn hại đến các nỗ lực hòa bình của các nước Arab và cộng đồng quốc tế, cũng như nhân dân Palestine.

Các khu định cư của người Do Thái là một trong những vấn đề gai góc nhất kìm hãm sự hồi sinh của tiến trình hòa bình Israel-Palestine bị đình trệ từ lâu. Hơn 475.000 người Israel hiện đang sống tại các khu định cư ở Bờ Tây, nơi có 2,8 triệu người Palestine sinh sống. Ai Cập đã cáo buộc chính phủ Israel có động thái hợp pháp hóa và xây dựng các khu định cư Do Thái mới ở Lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng, cho rằng quyết định này vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế.

Ai Cập đã cáo buộc các biện pháp và hành động đơn phương vi phạm luật pháp quốc tế, chẳng hạn như xây dựng các khu định cư, phá dỡ nhà cửa, cưỡng chế di dời, tịch thu đất đai và tấn công Nhà thờ Hồi giáo Al-Aqsa, được Israel gọi là Núi Đền. Ai Cập cũng nhấn mạnh các nghị quyết quốc tế nhằm duy trì tình trạng pháp lý của Jerusalem, trong đó có việc Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc từ chối công nhận bất kỳ thay đổi nào đối với đường biên giới năm 1967, bao gồm cả những thay đổi liên quan đến Jerusalem, ngoại trừ các vấn đề đã được thống nhất thông qua đàm phán.

Các hành động đơn phương của Israel có khả năng gây ra làn sóng bạo lực tại Lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng, phá vỡ nghiêm trọng an ninh và ổn định của toàn khu vực. Cộng đồng quốc tế kêu gọi I-xra-en chấm dứt ngay các hành vi vi phạm luật pháp quốc tế, các bên khởi động lại đàm phán hòa bình Trung Đông nhằm đạt được một nền hòa bình toàn diện và công bằng, với mục tiêu cuối cùng là cùng tồn tại hòa bình giữa một nhà nước Pa-le-xtin độc lập và I-xra-en. (qua)